Przerwa świąteczna
18 grudnia 2018
Zgodnie z §3 pkt 1 rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej i Sportu w sprawie organizacji roku szkolnego z dnia 18 kwietnia 2002 r. (Dz.U. Nr 46, poz. 432 z późn. zm.) w szkołach zimowa przerwa świąteczna trwa od dnia 23 grudnia do dnia 31 grudnia lub od dnia 22 grudnia do dnia 31 grudnia, jeżeli dzień 22 grudnia wypada w poniedziałek.
Przerwy świąteczne to okres odpoczynku od zajęć szkolnych dla dzieci i młodzieży. W trakcie przerw świątecznych w szkołach nie odbywają się obowiązkowe zajęcia dydaktyczno – wychowawcze. W tych dniach mogą odbywać się w placówkach zajęcia opiekuńcze, jednak w powyższym rozporządzeniu brak jest przepisów, które nakładałyby na dyrektora obowiązek organizacji tego typu zajęć, brak jest tym samym podstaw do przyjęcia, że przerwa świąteczna powoduje automatyczną konieczność organizacji zajęć opiekuńczych.
Z punktu widzenia ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. Karta Nauczyciela (tekst jednolity Dz.U. z 2018 r., Nr 967, z późn. zm.) przerwa świąteczna nie jest jednak czasem urlopu wypoczynkowego dla nauczyciela. Stosownie bowiem do treści art. 64 ust. 1 ustawy nauczycielowi, który jest zatrudniony w szkole, w której w organizacji pracy przewidziano ferie letnie i zimowe (placówka feryjna), przysługuje urlop wypoczynkowy w wymiarze odpowiadającym okresowi ferii i w czasie ich trwania. Równocześnie wskazane wyżej rozporządzenie określa ściśle czas ferii letnich i zimowych i nie obejmuje on okresów przerw świątecznych (§3 ust. 1).
Z uwagi na to, że okres przerwy świątecznej nie jest okresem urlopu wypoczynkowego nauczyciela, dyrektor szkoły może w tym czasie zobowiązać nauczyciela do realizacji zadań wychowawczo – opiekuńczych lub innych czynności wynikających z zadań statutowych szkoły, jednak nie może to być decyzja dowolna a powinna ona być szczegółowo uzasadniona i następować w wyjątkowych przypadkach. Nauczyciele mogą zostać zobowiązani do uczestniczenia w realizacji tych zadań i czynności zgodnie z harmonogramem ustalonym przez dyrektora szkoły, o ile szkoła w czasie przerw świątecznych organizuje dla uczniów zajęcia wychowawczo-opiekuńcze, imprezy kulturalne, sportowe, turystyczne i inne lub też potrzeba taka wynika z konieczności realizacji innych zadań statutowych. Jeżeli jednak takich czynności szkoła nie planuje ani nie organizuje, to nauczyciele nie powinni być zobowiązywani do świadczenia pracy w tym okresie (pozostawania w dyspozycji pracodawcy).
Ponadto przy zobowiązywaniu nauczycieli do ewentualnego wykonywania czynności, zadań w okresie przerw świątecznych uwagę zwracać należy na to, aby czas pracy takiego nauczyciela był zgodny z przepisami Karty Nauczyciela,
w innym wypadku nauczycielowi przysługuje bowiem wynagrodzenie za pracę
w godzinach nadliczbowych.
Podsumowując, wprawdzie przerwa świąteczna nie może być traktowana jako okres urlopu wypoczynkowego nauczyciela, to jednak dyrektor powinien zobowiązywać nauczyciela do wykonywania pracy w tym okresie jedynie wyjątkowo, jeżeli jest to szczególnie uzasadnione zadaniami statutowymi szkoły. Równocześnie, jeżeli dyrektor nie widzi potrzeby organizacji tego typu zajęć, nie musi ich organizować.
Mec. Tomasz Kędra